ଧର୍ମାନ୍ତର ଓ ହିନ୍ଦୁ ସଂସ୍କୃତି ସୁରକ୍ଷା – ଇତିହାସ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଓ ସମାଧାନ

( Keywords: Hindu Dharma, Conversion in India, Religious Freedom, Hindu Culture Protection, Missionary Activities in India)

ପ୍ରସ୍ତାବନା

ଭାରତ ଏକ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଦେଶ। ଏଠି ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ନାନା ରୂପରେ ଉନ୍ନତି ପାଇଛି। ତଥାପି, ଭାରତ ସମୟେ ସମୟେ ବିଦେଶୀ ଶାସକ ଓ ବିଭିନ୍ନ ଧର୍ମୀୟ ପ୍ରଭାବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନରେ କେତେକ ସମୟରେ ହିନ୍ଦୁ ସମାଜର ଲୋକଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରତିଜ୍ଞା, ଚାପ, ଲୋଭ, ଓ ଅଭିଯାନ ମାଧ୍ୟମରେ ଧର୍ମାନ୍ତର କରାଯାଇଛି।

ଏହି ଆର୍ଟିକଲ୍‌ରେ ଧର୍ମାନ୍ତର ଇତିହାସ, ଆଧୁନିକ ପରିଦୃଶ୍ୟ, କିଛି ମାମଲା ସହିତ ତଥ୍ୟାଧିକ ଅନୁଶୀଳନ କରାଯାଇଛି।

—

ଇତିହାସର ନଜରିଆ

ଭାରତରେ ବିଦେଶୀ ଆକ୍ରମଣ ସହିତ ଅନେକ ଧର୍ମୀୟ ପ୍ରଭାବ ଆସିଥିଲା।

ମଧ୍ୟଯୁଗରେ କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ—

ଜବରଦସ୍ତି ଧର୍ମାନ୍ତର

କଥିତ ଅବମାନନାକାରୀ ପ୍ରଚାର

ଧର୍ମୀୟ ସଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରତୀକର ଉଚ୍ଛେଦ

ଘଟିଥିବା ଲେଖାଜୋଖା ଇତିହାସ ପୁସ୍ତକ ଓ ତଥ୍ୟରେ ମିଳେ।

ସେହିପରି, ଉପନେବଶୀ ଯୁଗରେ ମିଶନରୀମାନେ ଶିକ୍ଷା, ଚିକିତ୍ସା, ସହାୟତା ମାଧ୍ୟମରେ ଧର୍ମାନ୍ତର ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ଅନେକ ଲୋକ ଏହାକୁ ସ୍ୱଇଚ୍ଛାରେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ କେଉଁଠିକି ଅସଚେତନତା, ଆର୍ଥିକ ଚାପ ଓ ଅସୁବିଧାକୁ ଭଳି କାରଣ ମଧ୍ୟ ଥିଲା।

—

Case Study – 1 : ଓଡ଼ିଶାରେ ଧର୍ମାନ୍ତର ଚର୍ଚ୍ଚା

ଓଡ଼ିଶାର କିଛି ଅସହାୟ ଜନଜାତି ଅଞ୍ଚଳରେ—

ଶିକ୍ଷା ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସହଯୋଗ ଦେଇ ଧର୍ମାନ୍ତର ପ୍ରଚାର

ହିନ୍ଦୁ ଦେବଦେବୀଙ୍କ ବିଷୟରେ ତିଥ୍ୟହୀନ ଧାରଣା ପ୍ରଚାର

ଆର୍ଥିକ ଆକର୍ଷଣ

ଦେଖାଯାଇଥିବା ଘଟଣା ନିୟମିତ ଭାବେ ଖବର ଓ ଅଧ୍ୟୟନ ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ ହୋଇଛି।

ଓଡ଼ିଶା ସରକାର Freedom of Religion Act ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖୁଛି।

—

Case Study – 2 : ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ ଓ ଛତିଶଗଡ଼ର ଅନୁଭବ

ଏଠାରେ ମଧ୍ୟ—

ଗ୍ରାମୀଣ ଓ ଜନଜାତି ଲୋକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷଣ

ବିଦ୍ୟା ଓ ସେବା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଭାବ

ଧର୍ମପରିବର୍ତ୍ତନ ପରେ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସଂଘର୍ଷ

ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ।

କିଛି ଅଞ୍ଚଳରେ ଲୋକ ନିଜେ ଆବଶ୍ୟକ ସୁବିଧା ଲାଭ ପାଇଁ ଧର୍ମାନ୍ତର କରିଥିବା ଘଟଣା ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି।

—

ବର୍ତ୍ତମାନର ସ୍ଥିତି

ଆଜିର ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ଧର୍ମ ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ସମ୍ମାନ କରେ।

କିନ୍ତୁ—

ଜବରଦସ୍ତି, ଲୋଭ ଦେଇ ଧର୍ମାନ୍ତର କରାଇବା ଆଇନ ଅନୁସାରେ ଅପରାଧ।

ଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ—

ରାଜ୍ୟ ଆଇନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ

ଓଡ଼ିଶା Freedom of Religion Act ବଳଜୋର କିମ୍ବା ଲୋଭ ଦେଇ ଧର୍ମାନ୍ତର ବନ୍ଦ

ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ Anti-Conversion Law ଧର୍ମାନ୍ତର ଆଗରୁ ଶାସନରେ ସୂଚନା

ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ Dharma Swatantrata Adhiniyam ଅବଞ୍ଛିତ ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନର ସଂୟମ

—

ଧର୍ମୀୟ ସମ୍ମାନ ଏବଂ ଅପମାନୀୟ ପ୍ରଚାର

କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ—

ହିନ୍ଦୁ ଦେବଦେବୀଙ୍କୁ ଅମର୍ୟାଦା କରି ଭ୍ରାନ୍ତ ଧାରଣା ପ୍ରଚାର

ଶାସ୍ତ୍ର ଓ ପୁରାଣକୁ ତଥ୍ୟହୀନ ଭାବରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା

ଯୁବକ–ଯୁବତୀଙ୍କ ମନରେ ସନ୍ଦେହ ସୃଷ୍ଟି

ଏମିତି ଘଟଣା ମିଳେ।

ଏହା ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସାମ୍ଯସ୍ଥିତିକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇ ପାରେ।

ସମ୍ମାନ ଓ ସହଯୋଗ ରଖିବା ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ମୂଳ ପିଲାର।

—

ସମାଜରେ ପ୍ରଭାବ

ଏହାର ଫଳରେ—

ପରିବାର ଭଙ୍ଗ

ସମାଜରେ ଦୂରତା

ସଂସ୍କୃତିକ ମୂଳ୍ୟର ହାନି

ଆତ୍ମସ୍ୱାଭିମାନ ହ୍ରାସ

ଦେଖାଯାଇପାରେ।

ସମ୍ବିଧାନୀୟ ଅଧିକାର ରଖିଲେ ମଧ୍ୟ ସମାଜିକ ସମନ୍ୱୟ ଦରକାର।

—

ଜାଗୃତି ଓ ସମାଧାନ

ହିନ୍ଦୁ ସମାଜକୁ—

✔ ଶିକ୍ଷାରେ ମଜବୁତ

✔ ଅସହାୟଙ୍କୁ ସହଯୋଗ

✔ ଗ୍ରାମ ମାନଙ୍କରେ ସମାଜସେବା

✔ ନିଜ ଧର୍ମ ଓ ଐତିହ୍ୟର ଜ୍ଞାନ

✔ ଆଇନ ସଚେତନତା

✔ ଧର୍ମ ଭିନ୍ନ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିସ୍ପର୍ଦ୍ଧା ନୁହେଁ – ସମ୍ମାନ

ଏହା ଆବଶ୍ୟକ।

—

ସମାପ୍ତି

ଧର୍ମାନ୍ତର ଭାରତର ଇତିହାସର ଏକ ଅଂଶ ହେଲେ ମଧ୍ୟ—

ସ୍ୱଇଚ୍ଛାରେ ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଓ ବଳଜୋରି ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକ ନୁହେଁ।

ହିନ୍ଦୁ ସଂସ୍କୃତି—

✨ ସମନ୍ୱୟ

✨ ସହିଷ୍ଣୁତା

✨ ସମ୍ମାନ

ର ଆଧାରରେ ଗଢ଼ିଉଠିଛି।

ଏହାର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ—

ଶିକ୍ଷା,ଆତ୍ମସମ୍ମାନ,ଏକତା,ସଚେତନତା,ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦରକାର।

—